Τι είναι καρδιακός καθετηριασμός;
Καρδιακός καθετηριασμός είναι μια επεμβατική εξέταση κατά την οποία δια μέσου του καθετήρα που εισέρχεται στη κερκιδική ή στη μηριαία αρτηρία (κατόπιν τοπικής αναισθησίας της περιοχής ) και παρακέντησης και προώθησης του καθετήρα ( πλαστικού σωλήνα ) στα στόμια των στεφανιαίων αρτηριών γίνεται έγχυση σκιαγραφικής ουσίας στις στεφανιαίες αρτηρίες και στις καρδιακές κοιλότητες για τη διάγνωση στεφανιαίας νόσου και βαλβιδοπαθειών.
Σκοπός του καρδιακού καθετηριασμού είναι:
1..H μελέτη της ανατομίας και της βατότητας των στεφανιαίων αρτηριών
2. Εκτιμήσεις του κλάσματος εξωθήσεως της καρδιάς και της κινητικότητας των τοιχωμάτων.
3. Αξιολογήσεις των καρδιακών βαλβίδων.
4. Μετρήσεις των ενδοκαρδιακών πιέσεων.
5. Βιοψίες του ενδομυοκάρδιου.
Προετοιμασία ασθενούς
- Προ του καθετηριασμού: Ο νοσηλευτής προετοιμάζει τον ασθενή σωματικά και ψυχολογικά εξηγώντας τη διαδικασία και τις αναμενόμενες αισθήσεις.
- Εκτιμώνται τα ζωτικά σημεία του ασθενούς, περιλαμβανομένης της πίεσης και της έντασης των περιφερειακών σφυγμών, προκειμένου να καθιερωθεί ένα μέτρο βασικών τιμών
- Καταγράφονται τα επίπεδα άγχους και δραστηριότητας καθώς επίσης και η παρουσία και το πρότυπο οποιουδήποτε πόνου στο στήθος.
- Καταγράφονται επίσης οποιεσδήποτε γνωστές αλλεργίες, ιδιαίτερα το ιώδιο (ενδεικτικές για ευαισθησία σε ακτινοαδιαφανή μέσα) και ενημερώνεται ο καρδιολόγος για αυτές τις αλλεργίες ή μεταβολές στην κατάσταση του ασθενούς.
- Ξυρίζονται και καθαρίζονται οι βουβώνες και ενημερώνεται ο ασθενής ότι πιθανώς θα του χορηγηθεί ένα από του στόματος ή ενδοφλέβιο ήπιο καταπραϋντικό
- . Ενίεται ακτινοσκιερό μέσο στις αρτηρίες, ενώ μπορεί να χορηγηθεί και νιτρογλυκερίνη προκειμένου να βοηθήσει στην απεικόνιση.
- Μετά την ένεση, ο ασθενής μπορεί να αισθανθεί ζαλισμένος, θερμός ή να του προκληθεί ναυτία για λίγες στιγμές.
- Ο ασθενής θα πρέπει να ξαπλώσει με την πλάτη για αρκετές ώρες μετά την επέμβαση και θα πρέπει να αναφέρει αμέσως πόνο στο στήθος τόσο κατά τη διάρκεια όσο και μετά από τη διαδικασία.
- Η διαδικασία γίνεται σε ακτινολογικό θάλαμο και διαρκεί από 20 λεπτά έως μία ώρα, ανάλογα με τα ευρήματα.
- Μια ομάδα επαγγελματιών υγείας συμμετέχει στη διαδικασία, συμπεριλαμβανομένων γιατρού, νοσοκόμου, τεχνολόγου και ακτινολόγου.
Κατά τη διάρκεια του καθετηριασμού
Το προσωπικό υποστήριξης
- Παρακολοθά τις καρδιακές πιέσεις και το ρυθμό και τα αποτελέσματα των αιμοδυναμικών εξετάσεων
- Εξασφαλίζεται η ασφάλεια και η άνεση του ασθενούς.
- Εκτιμώνται μεταβολές στη συναισθηματική κατάσταση, στο επίπεδο συνείδησης καθώς και οι προφορικές και μη προφορικές αντιδράσεις προκειμένου να προσδιορισθεί η αντίδραση του ασθενούς στη διαδικασία και η ανάγκη επιβεβαίωσης και φαρμακευτικής θεραπείας ώστε να προληφθούν βαγοτονικές αντιδράσεις ή σπασμός της στεφανιαίας αρτηρίας.
- Αναφέρονται οποιεσδήποτε επιπλοκές όπως καρδιακές δυσρρυθμίες ή αλλεργικές αντιδράσεις στο μέσο αντίθεσης .
Μετά τον καθετηριασμό
- Ο ασθενής ενημερώνεται από τον καρδιολόγοκ
- Ο νοσηλευτής παρέχει συναισθηματική υποστήριξη στον ασθενή.
- Καταγράφονται ο καρδιακός ρυθμός και τα ζωτικά σημεία (περιλαμβανομένης της καρδιακής ώσης και της θερμοκρασίας) έως ότου σταθεροποιηθούν, σύμφωνα με το πρωτόκολλο (συνήθως κάθε 15 λεπτά για τις πρώτες 1 έως 2 ώρες), ή συχνότερα ανάλογα με τη κατάσταση του ασθενούς.
Δεν πρέπει να ελέγχεται η πίεση σε οποιοδήποτε μέλος χρησιμοποιείται για την εισαγωγή του καθετήρα.
Ο επίδεσμος στο σημείο εισαγωγής του καθετήρα ,επιθεωρείται συχνά για σημάδια αιμορραγίας
Συμβουλεύεται ο ασθενής να αναφέρει οποιαδήποτε αύξηση στο σφίξιμο του επιδέσμου (η οποία μπορεί να υποδεικνύει το σχηματισμό αιματώματος).
Εφαρμόζεται πίεση πάνω από τη θέση εισόδου και το άκρο διατηρείται εν εκτάσει σύμφωνα με το πρωτόκολλο.
Εφιστάται η προσοχή του ασθενούς να αποφύγει την κάμψη ή υπερέκταση του επηρεασμένου άκρου για 12 έως 24 ώρες αναλόγως του πρωτοκόλλου.
Παρακολουθείται η νευρομυϊκή κατάσταση του άκρου μακριά από τη θέση εισαγωγής, για μεταβολές ενδεικτικές αρτηριακής θρόμβωσης (η συχνότερη επιπλοκή), εμβολή ή άλλη επιπλοκή η οποία να χρήζει άμεσης προσοχής.
Η κεφαλή του κρεβατιού ανασηκώνεται για όχι περισσότερο από 30 μοίρες και ο ασθενής περιορίζεται στο κρεβάτι.
Ο ασθενής μπορεί να παραπονεθεί για επείγουσα ανάγκη διούρησης αμέσως μετά από τη διαδικασία.
Χορηγούνται υγρά προκειμένου να ξεπλύνουν το σκιαγραφικό μέσο και παρακολουθείται η παραγωγή ούρων, ιδιαίτερα σε ασθενείς με μειωμένη νεφρική λειτουργία.
Ο ασθενής εξετάζεται για επιπλοκές όπως ο περικαρδιακός επιπωματισμός, έμφραγμα του μυοκαρδίου, πνευμονική εμβολή, εγκεφαλικό επεισόδιο, συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, καρδιακή δυσρρυθμία, μόλυνση και θρομβοφλεβίτιδα.
Στο σπίτι
- .Παρέχονται τόσο στον ασθενή όσο και στην οικογένειά του ασθενούς γραπτές οδηγίες μετά το εξιτήριο, εξηγώντας την ανάγκη αναφοράς στον ιατρό οποιουδήποτε από τα ακόλουθα συμπτώματα:
- αιμορραγία, ή οίδημα στη θέση εισόδου, αυξημένη ευαισθησία, ερυθρότητα, έκκριση ή πόνος στη θέση εισόδου, πυρετό, οποιεσδήποτε μεταβολές στο χρώμα, θερμοκρασία ή αίσθηση στο προσβεβλημένο άκρο.