Η Καρδιακή ανεπάρκεια είναι η πρώτη αιτία θανάτου παγκόσμια.
Παρά την εμφάνιση προόδου στη φαρμακευτική αγωγή τα τελευταία χρόνια, η ετήσια θνητότητα φτάνει σε ποσοστό 20% ενώ σχεδόν οι μισοί ασθενείς καταλήγουν 5 χρόνια από τη στιγμή που θα γίνει η διάγνωση.
Οι διάφορες θεραπείες μπορούν να βελτιώσουν τα συμπτώματα και την ποιότητα ζωής των ασθενών, να μειώσουν τες νοσηλείες και να αυξήσουν το προσδόκιμο ζωής.
Η αντιμετώπιση των αιτιών που προκαλούν την Καρδιακή Ανεπάρκεια μπορούν να βελτιώσουν την πρόγνωση.
Ορισμός
- Καρδιακή ανεπάρκεια είναι ένα κλινικό σύνδρομο στο οποιο η καρδιά αδυνατεί να αποστείλει ικανοποιητική ποσότητα αίματος στα διάφορα όργανα και στους ιστους για να γίνουν οι διάφορες λειτουργίες.
- Ταξινόμηση Καρδιακής Ανεπάρκειας
Σύμφωνα με το κλάσμα εξώθησης , τη λειτουργικότητα δηλαδή της καρδιάς και τη δύναμη της καρδιακής συστολής η Καρδιακή Ανεπάρκεια διακρίνεται σε :
- 1, Καρδιακή Ανεπάρκεια με χαμηλό κλάσμα εξώθησης εάν αυτό είναι κάτω του 40%, (HFrEF)
- 2, Καρδιακή Ανεπάρκεια με διατηρημένο κλάσμα εξώθησης αν είναι άνω του 50% (HFpEF)
- 3, Καρδιακή Ανεπάρκεια με ενδιάμεσο κλάσμα εξώθησης για τις περιπτώσεις ανάμεσα σε 41-49%.(HFmEF)
Η καρδιακή ανεπάρκεια διακρίνεται επίσης στη
- Χρόνια Καρδιακή Ανεπάρκεια
όταν τα συμπτώματα χρονολογούνται , οπότε η Καρδιακή μπορεί να θεωρείται αντιρροπούμενη αν η συμπτωματολογία είναι σταθερή ή
μη αντιρροπούμενη σε περίπτωση που η συμπτωματολογία επιδεινώνεται και διακρίνεται σε:
- Οξεία Καρδιακή Ανεπάρκεια αν γίνει αιφνίδια κοι ο ασθενής εμφανίζει συμπτώματα ξαφνικά .
Αν ο ασθενής δεν έχει ιστορικό καρδιακής ανεπάρκειας, τότε ονομάζεται
- Πρωτοδιαγνωσθείσα καρδιακή ανεπάρκεια στην περίπτωση που ο ασθενής δεν έχει ιστορικό καρδιακής ανεπάρκειας
Λειτουργική ταξινόμηση Καρδιακής Ανεπάρκειας με βάση την συμπτωματολογία από την Καρδιολογική εταιρεία της Νέας Υόρκ(New York Heart Association – NYHA), κατά την οποία οι ασθενείς χωρίζονται ανάλογα με την βαρύτητα των συμπτωμάτων από την κατηγορία Ι στην κατηγορία ΙV:
ΝΥΗΑ 1 Χωρίς περιορισμό της φυσικής δραστηριότητας. Η συνήθης φυσική δραστηριότητα δεν προκαλεί υπερβολική κόπωση, ταχυκαρδία ή δύσπνοια
ΝΥΗΑ 11 Ελαφρύς περιορισμός της φυσικής δραστηριότητας. Η συνήθης φυσική δραστηριότητα οδηγεί σε κόπωση, ταχυκαρδία ή δύσπνοια. Απουσία συμπτωμάτων στην ηρεμία
ΝΥΗΑ 111 Σημαντικός περιορισμός φυσικής δραστηριότητας. Ηπιότερη της συνήθους φυσική δραστηριότητα οδηγεί σε κόπωση, ταχυκαρδία ή δύσπνοια. Απουσία συμπτωμάτων στην ηρεμία
ΝΥΗΑ ΙV Συμπτώματα στην ηρεμία. Οποιασδήποτε φυσική δραστηριότητα συνοδεύεται από επίταση της συμπτωματολογίας.
- Παραγοντες κινδύνου για καρδιακή ανεπάρκεια
Υψηλού κινδύνου για εμφάνιση καρδιακής ανεπάρκειας θεωρούνται oι ακόλουθοι παράγοντες:
- Αρτηριακή Υπέρταση,
- Στεφανιαία Νόσος,
- Σακχαρώδης Διαβήτης,
- Μυοκαρδιοπάθειες ,
- Βαλβιδοπάθειες,
- Αρρυθμιες
- Συμπτώματα Καρδιακής Ανεπάρκειας
- Αδυναμία
- Οιδήματα κάτω ακρων
- Δύσπνοια-ορθοπνοια
- Βάρος στο στήθος
- Εύκολη κόπωση
Λιγότερο συχνά συμπτώματα είναι:
- Ταχύπνοια
- Αρρυθμία
- Απώλεια όρεξης
- Πρήξιμο σε όλο το σώμα
- Ζαλάδες
- Συριγμός
- Διάγνωση
- Ιστορικό
- Κλινική εικόνα
- Κλινική εξέταση
- Ηλεκτροκαρδιογράφημα
- Ακτινογραφία Θώρακα
- Γενική Αίματος και Βιοχημικός έλεγχος , μέτρηση BNP(Νατριουρητικά Πεπτίδια)
- Καθετηριασμός Καρδίας
- Μαγνητική Τομογραφία
- Θεραπεία Καρδιακής Ανεπάρκειας
Κάθε στάδιο Καρδιακής Ανεπάρκειας αντιμετωπίζεται με διαφορετικό τρόπο .
Για τη Καρδιακή Ανεπάρκεια με μειωμένο κλάσμα εξώθησης υπάρχουν πολλές φαρμακευτικές θεραπείες που βελτιώνουν την επιβίωση ,τον κίνδυνο αιφνίδιου θανάτου και τες νοσηλείες . Αυτές συνίστανται στους:
- Aναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου (αναστολή της μετατροπής τηςαγγειοττασίνης 1 σε αγγειοτασίνη 2)
- Τους αποκλειστές των υποδοχέων ΑΤ1 της Αγγειοτασίνης 11,
- Τους β- αποκλειστές
- Τους ανταγωνιστές της αλδοστερόνης
- Τους αναστολείς της νεπριλυσίνης(ARNI) και υποδοχέων τηςαγγειοτασίνης 11
- Την Εμπαγλιφλοζινη( SGLT2
Χορηγούνται επι πλέον τα διουρητικά τα τα οποία μειώνουν το προφόρτιο της καρδίας και έτσι μειώνεται η δύσπνοια και τα οιδήματα
Τέτοια διουρητηκά είναι η Φουροσεμίδη (FRUSEMIDE)
Σε περίπτωση μη ανταπόκρισης στη φαρμακευτική αγωγή υπάρχει η σύστασηεμφύτευσης απινιδωτή ή και αμφικοιλιακής βημτοδότησης.
Σε πλέον προχωρημένα στάδια μπορεί να εφαρμοστεί μεταμόσχευσηκαρδιάς ή αντλία υποστήριξης της κυκλοφορίας.
Η τεχνητή καρδιά, μια συσκευή δηλαδή που εφαρμόζεται στο θώρακα και μιμείται τη λειτουργία της καρδιάς, είναι μια προσωρινή λύση μέχρι να βρεθεί μόσχευμα για τους ασθενείς που έχουν μπει σε λίστα για μεταμόσχευση.
Συμβουλές για την καθημερινότητα του ασθενή με Καρδική ανεπάρκεια
- Απαραίτητη είναι η τήρηση της ενδεικνυόμενης θεραπείας και η σωστή λήψη της φαρμακευτικής αγωγής απο τον ασθενή.
Η φαρμακευτική αγωγή δυναται να αυξησει το προσδόκιμο επιβίωσης και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής και να μειώσει τεσ επανανοσηλείες.
Η τήρηση υγιεινής διατροφής ,υποχοληστερολαιμικής δίαιτας ,διακοπής του καπνίσματος ,μείωση / διακοπή της λήψης αλκοόλ μαζί με την άσκηση παίζουν πρωτεύοντα ρόλο.
- Η άσκηση είναι απαραίτητη για την βελτιώση της ποιότητας ζωής και τη μείωση των επανεισαγωγών στα νοσοκομεία
Για άτομα που παρουσιάζουν συνοσηρότητες( παρουσία και άλλων παθήσεων πχ νεφρικής ανεπάρκειας , διαβήτη κ.α) ενδείκνυται η εφαρμογή πρόγραμματος κατευθυνόμενης αποκατάστασης ανάλογα με τες συνοσηρότητες που υπάρχουν.
- Πρέπει ο ασθενής να εκπαιδευτεί να αυτοδιαχειρίζεται την πάθηση του
Η αυτοφροντίδα περιλαμβανει
- Την σωστή τήρηση του προγράμματοςτης άσκησης απο τον ίδιο τον
- ασθενή
- Τον αυτοέλεγχο σχετικά με τον περιορισμό των υγρών και του άλατος
- Τον έλεγχο του καθημερινού σωματικού βάρους από το ίδιο τον ασθενή
- Την διακοπή του καπνίσματος και της λήψης αλκοολούχων ποτών
- Την αναγνώριση της συμπτωματολογίας της καρδιακης ανεπάρκειας απο τον ίδιο τον ασθενή και της ανάγκης επικοινωνίας με τον ειδικό για θέματα καρδιακής ανεπάρκειας
- Η προστασία των ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια απο τις λοιμώξεις είναι απαραίτητη.Οποιαδήποτε λοίμωξη μπορεί να προκαλέσει απορρύθμιση της καρδιακής ανεπάρκειας, Για τούτο ενδείκνυται οι ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια να εμβολιάζονται για την influenza,τον πνευμονιόκοκκο, το covid -19
- H αντιμετώπιση των συννοσηροτήτων πχ της κολπικής μαρμαρυγής, της υπέρτασης , της βαλβιδοπάθειας , ισχαιμικής καρδιακής νόσου ,της νεφρικής ανεπάρκειας,της αναιμίας κ.α. είναι απαραίτητη για τη βελτίωση της καρδιακής ανεπάρκειας.
- Κόψε το κάπνισμα
- Ρύθμισε την υπέρταση και το διαβήτη (αν έχεις)
- Ασκήσου συστηματικά
- Φάε υγιεινά
- Διατήρησε σταθερό σωματικό βάρος
- Προσπάθησε να ελέγξεις το στρες
- Περιόρισε το αλκοόλ
- Εμβολιάσου για τον πνευμονιόκοκκο και τη γρίπη